Mar 12 | BJR | STEP | Yísufa miqí qímaseenoo quandára ufakiqari qímanniminoo qinau. (Yísufa Yuda máqannaasa mandóosana qímanniminnaree qímasee nári munnimma máree maríanara uáinna qaqamara qímanniminau. Maasákina sía uáinna qaqama máridanoo koofí kai márinara miná kíkiqusuanaura.) Faiqí moó fannoo koofí asumu úmmaquseenoo quqúsa áuqu ititáseenoo koofí nammári úqimaria difaaninai firaaná áuquseenoo kísaaqa qainda áuquseenoo aufaríra fasiqa fannoo mi-qaindánasaa akarámafifanoo máridanoo rakísida aufarídanoo. Mi-saikáfa taikáifanoo quqúsa ákoofa moo máqusai níannai fíraree qímaseenoo akaqá fásiqauqasaa narí koofí ququsa niqiqámáseenoo maaqí qímasee qímanniminau. Ínnee qiní koofí ququsa rakísidaqa qaqama írainna aukuana ínnee akaqána ínneeqara máreeqa qiní koofí akausa akaqána qímiaqee qímasee dóo quqásee moosáa finau.

Mark 12

Aináinasaa mandá rakisira rakísunara quandára ufa.

(Mataioo 21:33-46; Ruka 20:9-19)

1 Yísufa miqí qímaseenoo quandára ufakiqari qímanniminoo qinau.

(Yísufa Yuda máqannaasa mandóosana qímanniminnaree qímasee nári munnimma máree maríanara uáinna qaqamara qímanniminau. Maasákina sía uáinna qaqama máridanoo koofí kai márinara miná kíkiqusuanaura.)

Faiqí moó fannoo koofí asumu úmmaquseenoo quqúsa áuqu ititáseenoo koofí nammári úqimaria difaaninai firaaná áuquseenoo kísaaqa qainda áuquseenoo aufaríra fasiqa fannoo mi-qaindánasaa akarámafifanoo máridanoo rakísida aufarídanoo. Mi-saikáfa taikáifanoo quqúsa ákoofa moo máqusai níannai fíraree qímaseenoo akaqá fásiqauqasaa narí koofí ququsa niqiqámáseenoo maaqí qímasee qímanniminau. Ínnee qiní koofí ququsa rakísidaqa qaqama írainna aukuana ínnee akaqána ínneeqara máreeqa qiní koofí akausa akaqána qímiaqee qímasee dóo quqásee moosáa finau. 2 Koofí qaqama tíqi marú aukuana aniroofanoo koofí ákoofa narí aináinira faiqi níanaindari aqiqoofanoo aniréenoo koofí ququsasaa rakísi marúsa qímanniminau. Ínnee úriqararana óondaraa koofí qaqama diqísee qímia qufaqa misá mandóosana marasée miná qumáree sáamu sámu ári áriiseeqa aqiqoofanoo kafáannai anirandée káqisamu finau. 4 Káqi sámu óonuroofanoo áfuqakoona qáfamásee moo áinainira fasiqa aqiqoofanoo kafáa áninau. Aniroofaqa miná faqa miqí kai mándee áriisee sáamu qumáree ákiaqa rukámusee miná afaaqasáa asaurírana mara ámufanoo anirandée máree narí ákoofinnai finau. 5 Óonuroofanoo qáfeenoo moó aqiqoofanoo aniroofaqa miná kuqámmariqau. Quqúsa ákoofa miná iriséenoo akaqáusa kafáa niqiqanau. Aniroofaqa akaqáusa kaakadí náriqau akaqáusa kuqá náriqau. 6 Mi-fasiqána aináinira faiqiuqa dóo taikásoofanoo narí ámaaku uqanna dóo moodáa narí ámuqusimarufa mifá kai káqi marínau. Quqúsa akoofa maaqí qinau misá qiní qímaakuara iriséeqa rufíasee koofí ámifaranoo qímaseenoo miná aqiqanau. 7 Miná ámaaku fannoo óonuroofaqa koofísaa rakísi marúsa miná qáfamásee maaqí qímasee narí qímami narí qímami qiqau, maafá quqúsa ákoona ámaaku máridanoo dóo ániaqa ánifaqa arusáananoo maa-ququsáfa maasáindi kai máriani qímasee miná ámaaku qumáreeqa kúqaruséeqa rafúseeqee quqúsa áqoosai áqusaqau.

9 Yísufa káqi qímannimidanoo qinau, mi-ququsána ákoofa anirée náqi fee íannoo fee mifá anirée mi-manda fasiqáusa kuqá naruséenoo andeeqára fásiqauqasaa mi-ququsána mara quqásee kafáa anirandée fúannoo. 10 Ínnee maaqóo máriasa tamummáqara fasiqauqa ákara sía fee ínnee ásaana rídee misá maaqí qímasee qiníara qídaqa sabéena kíkiqususéeqa maaqí qímasee ákara riqau.

Faandaamura áuqimaria fasiqausa sabéena moó marasée qáfamásee mandá saqari fee qímasee áqusoofanoo Ánutufa miná kai úrinnaaqarara fee qímasee faakánaikinoo máridanoo.
11 Karaambáiqa minnísoo sabéena marasée faakánaikinau. Óo ámiqira faakana máridanoo.
12 Yuda máqannaasa Yísuna mi-ufána iriséeqa óo maasára quandáidaqinoo mandá koofi ququsasaa rakísirausara maasára qídaqinoo qímasee áanóommasee Yísufa mifá maasára ámiqira sabeena áqusoosa máridee qídaqinoo, qímasee Yísuna rumbára ufa qídaqa faiqí ánaaseera rufíasee Yísuna minnísee moosáa fiqau.

Takísa munnimmara iroofanoo qímanniminau.

(Mataioo 22:15-22; Ruka 20:20-26)

13 Farisai ámaana ufa qímarusa akaqáusa faqa Eeroodeena ufa írimarusa akaqáusa faqa anirée irárufara fuseé ianée qímasee qímamiqa qiqau. 14 Óo ufasáa rakísirafa maasá aníara andeeqára ufa qímarianna fasiqa fee qídaqa sía anée faiqí ufara eeráiramásee misíannai fímarianafa, anée sía faiqí níndafamáseenana miqímmiafaqee maaqímmiafaqee qímarianafa máriananoo anée Ánutuna ánoona ufamau fíranara paasóosimarianafa máriananoo. Dóo anée maasá qímaqimia maasá Roomma máqannaa úriqararana takísa munnimma áukuana aukuana ámidaqa. Mooseena sándufamau fee fídee miqídee, áaqaidee miqídee. Maasá áquanauree sía fee áquanauree qufanoo Yísufa misá ákaru qira oosana qáfamaseenoo qímanniminoo qinau, 15 Ínnee nánaree qiní fuseé írara ídee siruáa munnimma moo marasáifaqa qáfaa qufaqa misá siruáa munnimma moo máree mini uqafíqaqau. Mifá qáfamaseenoo qinau, yána óori amana faqa yána áuqu amana faqee maa-munnimmánasaa ákara rinoo máridanoo fée qufaqa misá qiqau. Roomma máqannaa úriqararanaindi máridanoo fee qufanoo Yísufa qinau, dóo amaná qiafanóo miná áuqu faqa miná óori faqa maa-munnimmánasaa máridanoo sía moo náindi máridanoo naríndi uqanna akoorooídanoo minára dóo naríndi máridanoo dóo mifá qímiaqee qínaqa miná ámiaqa Ánutunaindi faqa dóo narí Ánutuna faqa ámiaqa qufaqa misá miná iriséeqa kúqaa qímaseeqa firaaqóo Yísunara náaquqee márinau.

Kúqiranakiqari fíndifiranara iroofanoo qímanniminau.

(Mataioo 22:23-33; Ruka 20:27-40)

18 Sadikai ámaana ufa qímarusa akaqáusa Yísufinnai aniraqau. Sadikai ámaana ufa qímarusa faiqí ánaasee kuqufíqa sía fíndi fifandiafoo putaámmifandiafoo qímarusa máriqau. Miqí qímarunara misáuqa akaqáusa Yísufinnai anirée irámmirida qiqau, 19 Óo ufasáa rakísirafa Mooseefa maa-sandufána ákara rinoo qinau, faiqí moó fannoo ánaasee maraséenoo sía faiqi máqarai kuqufínanoo miná ákaqa fannoo mi-anaaseená maraséenoo faiqi maqasáinanoo fíndifinoo indaarú ákoofa kúquna qumiasana saqamasáa rakísiannoo. 20 Moo áukuana moo fásiqa faiqi námu qísauku dínni taikásee dínni ani qaara marasée maríqau. Nífasaafa ánaasee marasée sía faiqi máqarai kúqinau. 21 Kuqufufanóo miná ánaaqianaafa mi-anaaseená marasée mifá faqa sía faiqi máqarai kúqinau. Miqandá nínaaqianaafa kafáa mi-anaaseená marasée miqíkai ínoo sía faiqi máqarai kúqinau. 22 Kafáa miqóoqaraasa miná marasáida kúqi kúqi taikáfufanoo dóo mi-anaaseefá faqa dóo kúqinau. 23 Dóo kúqirausa fíndififandínna aukuana mi-faasaannásaa aiqáma dínni taikásee dínni ani qaara marasée mi-anaaseená afaammaaká máridaqa yánaindikee íannoo fee qufanoo.

24 Yísufa maaqí qímasee qímanniminau. Ínnee firaaqóo áaqee maríasa ínneeqa áaqee maríana óosana íridee sía fee íridee. Ínnee maanára áaqee maríafanoo, tamummáqarausa ákarakinaa ufa faqa Ánutuna afeeka faqa sía írimarianara áaqee maríafanoo. 25 Faiqí ánaasee fíndififandínna aukuanna sía misá faiqí ánaasee naanna rámasee narí máree narí máree mándee márifaranoo. Faiqí afaaqa faqa ánaasee afaaqa faqa taikáseenoo qangiroorá foora mámbiqa idaaqírausa márifaranoo. 26 Kúqirausa fíndifiranara sía fee ínnee Mooseena sándufa ásaana rúmasee íridee. Mooseefa óoqai sipsípasaa rakísi marú aukuannai moo áinaina minakí qáfoofanoo idá fannoo sasámimiki qéemarufanoo qáfamáseenoo óoruroofanoo Ánutufa minakíqari óoqai kúqusara Mooseena qímaminoo qinau.

Qinée Ánutusa máridaqa Abarahaamana faqa Isakeena faqa Yakooboona faqa Ánutusa máridaqa.
Ákarakinaa ufa óoqai kuqufusára miqí qinoo márinara sía fee ínnee ámiqimandee ásaana rídee. 27 Mi-ufána óosana maaqímminoo máridanoo Abarahaamafa faqa Isakeena faqa Yakooboona faqa óoqai kuqufusára Ánutufa mi-ufánannoo misá naunduráindaraanara sía taikée foo káqi máridaqa qiní faqa máriaafoo qídanoo, qinée misá Ánutusa máridee qídanoo. Náqimasee kaaqa taikáfuasa misá Ánutusa máridee qíannoo fee. Sía amana miqí qíannoo. Káqi máriasa Ánutusa máridee qídanoo. Minára ínnee Sadikai ámaana ufa qímariasa firaaqóo uqanna áaqaidaqa kúqimariasara káaqa taikámbiaafoo sía fíndifídammia foo qímariafanoo.

Sánda ufakinaana úriqarara sánda ufa qara kooroo inau.

(Mataioo 22:34-40; Ruka 10:25-28)

28 Mooseena sándufa uqannífiqee marífa moó fannoo Yísufa Sadikai ámaana ufa qímariasa faqa ufaqí márufanoo Mooseena sándufa akoofása fannoo fáasai írinau. Yísufa Sadikai ámaana ufa qímarusa narí úfannai misá ufa ámiqimasee rafáaqafusoonara qáfamaseenoo óo ámiqira fee qímaseenoo narí faqa moo úfa Yísuna qímamianauree qímaseenoo qímaminau. Óo Yísu Mooseena sándufa moómoo kínaana nána sánda úfee úriqaranoo máridanoo fee qufanoo Yísufa qinau, 29 Maa-ufáfa aiqámausa úrinnaaqararafa máridanoo. Isaraee máqannaasa íriaqa Karaambáiqa maasá Ánutufa moodáa Karaambáiqa naríaraa máridanoo. 30 Ínnee faiqí faiqi ínneeqa karaambáiqa ínneeqa Ánutunara ínneeqa nímuqusa nimana nitukúra írirana afeeka múdukannoo Ánutunara nídidaqa ruaqa. Mi-ufáfa úriqararafa máridanoo. 31 Miná ánaaqianaafa maaqímminoo máridanoo. Anée aneenná aqoónnanara aninná afaaqara foora áidíndee áidiani. Sía sándufa moó miqandá úriqaranoo máridanoo miqandá kai.

32 Mi-fasiqáfa Mooseena sándufa akoofása fannoo Yísuna mi-ufána iriséenoo qinau. Óo ufasáa rakísirafa ámiqimandee andeeqásee qíananoo anée qíanandee kúqaa karaambáiqa mifá kai Ánutufa máridanoo, sía moo Ánutufa máridanoo mifá kai máridanoo. 33 Minára narí ámuqusa aiqámannai faqa narí írirana aiqámannai faqa narí afeeka aiqámannai faqa Ánutunara áidiani, narí aqoónnanara faqa narí afaaqara foora áidíndee áidiani. Mi-ufa qandánnai fínanoo úriqararafa máriannoo, tatúfira aandau qaindásaa Ánutuna súqamirafa faqa óosana óosana ainaina ámimariafa faqa óorudupirafa máriannoo. 34 Yísufa mi-fasiqána ufa iriséenoo óo írirana faqaa fasiqa fee qímasee qímaminoo qinau. Anée Ánutuna quqúsa adeedírana átisaa máriananoo. Miqóoqari Yísunara náaquqoofaqa sía moo úfa iraqau.

Náqimaseenóo fee ásauku mundírafa Dafidina ámaaku faqa miná karaambáiqa faqa máriannoo fee.

(Mataioo 22:41-46; Ruka 20:41-44)

35 Yísufa Yeerusaree firaa amaana maqaki faiqí ánaasee amaana ufa qímannimidanoo moo áinainara irámmirinoo qinau. Mooseena sándufa akoofásauqa ásauku mundíranara Dafidina áti máridanoo fee qímariafaqa qinée minára, náqimándee Dafidina ati máriannoo fee qídaqa. 36 Ánutuna náaquqara andeeqara maraquna fannoo Dafidina dadaaqufanoo maaqí qímasee ákara rinau.

Firaa karaambaiqa fannoo qiní karaambáiqara maaqí qímasee qímaminau. Anée maaqóo qiní Ánutusa qiní daaqá qiní qísauku uqannai óoqu marifínaqa aní namuqáauqa nárueeqee aní áramandunnai quqáanaura.
37 Dafidifa mi-akaránaki ásauku mundíranara qiní karaambáiqee qinau, náqi fee másee Dafidina karaambáiqa faqa miná áti faqa aiqámaqara moodáa karinóo máriannoo fee. Ínnee minára írida náqi fee qídee.

Yísufa sándufa akoofásauqa óosana kooroomándee níqinau.

(Mataioo 23:1-36; Ruka 20:45-47)

38 Faiqí ánaasee moómoo uqanna anirée asasamándee Yísuna ufa íriqau. Yísufa ufa qímannimidanoo maaqí qímasee moo úfa qímanniminau. Ínnee Mooseena sándufa akoofásauqa misá mandóosanara aufaríaqa. Misá kísaaqa qamunna afisúseeqa maqúsamau fee makéetaki fee nímarifaqa faiqí ánaasee ámiqimandee nímandaranara randáqa nídaqa kísaaqa qamunna afisúqirausa nídaqa. 39 Misá amaana máqaki kéeqafidaqa náadumasaa ámiqira siaqasaa óoqumari maríasa máridaqa, oomáqaki faqa ámiqira qóo kai óoqumari maríasa máridaqa. 40 Misá adeedaana anaaseeuqara faiqí síaisa máriafaqee qímasaida misá máaqa maqusa saqama noopúndu maqá aiqáma úmmuaramásee umárasee quándakiqa faiqí nífusaa faiqí qíqafaqee qímasee kísaaqasaa innaaru qímariasa máridaqa. Miná ákiaqara misá nárirafa náaru fíqaramásee máriannoo.

Adeedaana anaasee narí káqikaa munnimma Ánutunara quqánau.

(Ruka 21:1-4)

41 Yeerusaree firaa amaana maqakinaa difaani moó márufaqa faiqí ánaasee minakí Ánutuna ámidee qímasaida munnimma minakí áqi maríqau. Yísufa mi-difaanína aaqá óoqumarifi rakísi márufaqa faiqí ánaasee minakí munnimma moómoo áqi maríqau. Aináina faqaasa anirée nári munnimma moómoo minakí áqiqau, miqóo adeedaana anaasee moó áinaina síaifa kudi anaasee fannoo aniréenoo narí munnimma qaaraqánda idáqara munnimma ataaqána fooqáana mi-difaanínaki áqinau. Mi-munnimmaqandá fannoo moodáa tooeeaa amana kái óodaa uqanna márinau. 43 Yísufa narí faiqi námu náarama moodáaqoo quqásee qímanniminoo qinau. Qinée mi-kudi anaaseenára qímannimianaura, mifá aiqámausa úrinnaaqaramásee munnimma áqinoo. Akaqáusa nári moómoo munnimmakínaana áti áti áqia, maa-kudi anaaseefá aináina síaifa márifa narí aiqáma munnimma nárana aina feefauríanee qi múnnimmana faqa aiqáma áqinoo. Minára qinée mi-anaaseenára firaaqóo aiqámausa naruséenoo áqinoo qídaqa.